Migren Nedir?
Migren, tekrarlayan baş ağrısı atakları ve aura ile eşlik eden kronik bir nörolojik (nörovasküler) hastalıktır. Baş ağrısının yanı sıra, tipik olarak tekrarlayan bulantı, kusma, ışığa ve sese karşı aşırı duyarlılık ve fiziksel, zihinsel ve psikolojik belirtiler ile karakterize bir sağlık sorunudur. Migren atakları 4-72 saat kadar sürebilir. Ataklardan önce ve sonra, kişiler arasında değişen bazı semptomlar ve belirtiler gözlenebilir. Bu durum, kişileri sosyal, psikolojik ve fiziksel anlamda yorgun hissetmelerine neden olabilir. Migren atakları kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Her yaşta görülmekle birlikte, ergenlikle beraber kadınlarda erkeklerden daha fazla görülür. Migren teşhisi için doktor tarafından detaylı bir değerlendirme yapılması gereklidir.
Migreni tetikleyen birçok besin olduğunuz hepimiz biliyoruz.
Aşırı stres, hava koşulları, su tüketimin azlığı, hormonal değişikler ( adet dönemi) gibi durumlarda da migren atakları tetiklemektedir.
Migreni Tetikleyen Gıdalar Nelerdir?
- Çikolata
- Turunçgiller
- Kuruyemişler
- Dondurma
- Domates
- Soğan
- Süt ürünleri
- Alkollü içecekler
- Kahve ve kafein
- Monosodyum glutamat (Çin tuzu)
- Histamin
- Tiramin (eski peynir, çikolata, maya, yoğurt, bakla, alkol(fermete), tütsülenmiş besinler, kafein)
- Feniletilamin (çikolata)
- Nitritler (salam, sucuk, sosis gibi ürünler)
- Aspartam
- Sukraloz
- Gluten içeriği yüksek besinler
Bu besinler kişiden kişiye farklılık gösterebilir . Bu yüzden kişilerin yiyecek günlükleri tutmaları ve migrenlerini neyin tetiklediğini belirlemeleri faydalı olabilir.
Migren ve Beslenme
- Eliminasyon Diyeti
Eliminasyon diyeti, tetikleyici diyet bileşenlerinin tanımlanmasını ve diyetten kaldırılmasını gerektiren bir diyettir. Uzun süre eliminasyon diyeti uygulamak yetersiz besin öğesi alımına neden olabilir bu yüzden bu diyeti uygularken bir uzman tarafından yardım alınması ve bu sürecin daha güvenilir olarak atlanması için önemlidir.
- Ketojenik diyet
Ketojenik diyet, karbonhidrat tüketimini en aza indirip, enerjinin çoğunu yağlardan sağlamayı amaçlayan bir beslenme şeklidir. Bu diyet, vücudun enerji kaynağı olarak yüksek miktarda yağ asitlerini kullanmasına neden olur ve böylece keton adı verilen moleküller üretilir.
Ketojenik diyetin, bazı nörolojik hastalıklarda olumlu sonuçlar verdiğine dair araştırmalar bulunmaktadır. Migren hastalarında da bu diyetin faydalı olabileceğini gösteren çalışmalar vardır. Ancak, kesin sonuçlar elde edebilmek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
- Probiyotik Kullanımı:
Migren mide bulantısı, karın ağrısı ve bağırsak rahatsızlıkları ile eşlik edebilir. Bazı çalışmalar bağırsak rahatsızlığı olan kişilerde baş ağrısının daha yüksek oranda olduğuna dair bağlantılar bulmuştur. Bazı çalışmalara göre migrenin inflamatuar bağırsak hastalığı ve çölyak ile ilişkili olabileceğini öne sürmüştür bu yüzden bağırsak sağlığını korumak migren hastalığına karşı iyi bir beslenme tedavisi olabilir. (Bu bölümde probiyotiklerin migrene olan etkileri ve hangi probiyotiklerin kullanılabileceği hakkında daha fazla bilgi eklenebilir)
Kaynaklar:
- Migraine and Diet, Parisia Gazerani, Nutrients. 2020 Jun; 12(6): 1658.
- Migraine , Michel D. Ferrari, Peter J. Goadsby, Rami Burstein, Tobias Kurth, Cenk Ayata, Andrew Charles, Messoud Ashina, Arn M. J. M. van den Maagdenberg & David W. Dodick , Nature Reviews Disease Primers, volume 8, Article number: 2 (2022)
- The Role of Ketogenic Diet in the Treatment of Neurological Diseases, Damian Dynka, Katarzyna Kowalcze, Agnieszka Paziewska, Nutrients 2022 Nov 24